Uçuk nasıl bulaşır, uçuğa neden olan herpeks simpleks virüsünün en önemli özelliği bulaştığı ve yerleştiği kişide kalması ve herhengi bir dönemde çeşitli nedenlere bağlı olarak tekrardan aktive olmasıdır. Uçuk virüsü olan herpes virüsleri, çift sarmallı bir DNA yapısına sahiptirler. Çift tabakadan oluşan lipid bir zarf ile kaplıdırlar. Dünya üzerinde en yaygın olarak görülen infeksiyonlara sebep olurlar. Uçuk virüsünün en önemli özelliği ise, hayatın ilk yıllarında yerleşmesi ve bu dönemde döküntü ve kızarıklık şeklinde belirmesidir.
Uçuğun bulaşma yöntemleri;
Herpes adı verilen uçuk virüsünün doğal yaşam alanı insan cildi derisi üzerindeki mukozadır. Uçuk virüsünün cilde giriş yeri mukoza veya tahrip olmuş cilt bütünlüğü bozulmuş deridir. Uçuk virüsünün bulaşma etkisi için iklim, sahip olunan ırk gibi sebeplerin herhangi bir etkisi yoktur. Dünya üzerindeki tüm insanlar için uçuğun bulaşma etkisi bire bir aynıdır.
Fakat sosyoekonomik seviyesi düşük olan toplumlarda daha sık görüldüğü bir gerçektir. Bunun nedeni ise, kalabalık yaşam alanları ve hijyene yeteri derece de dikkat edilmemesidir.
Pek çok birey bebeklik döneminde uçuk virüsü ile infekte olur ve taşıyıcı hale gelir, yetişkinlik dönemine geldiğinde ise uçuk virüsüne karşı antikor oluşturur.
Doğum esnasında genital kanaldan geçme aşamasında gelişir. Uçuğun plesentaya geçişi gebeliğin 20. haftasından önce gerçekleşirse düşüğe sebebiyet verir. Gebeliğin 2. yarısından sonra plesentaya ulaşan virüs bu sefer de erken doğuma neden olur. Gebe de aktif halde bir genital uçuk söz konusu ise yeni doğana uçuk bulaşmasını engellemek için sezaryen doğumu yapılması önerilir.
Genital herpese neden olan cinsel ilişki yolu ile sağlıklı bireye aktarılmasıdır. Cinsel ilişki sırasında prezervatif ile korunma faydalı olsa da uçuğun bulaşma riski açısından yetersizdir. Uçuk lezyonları iyileşene kadar cinsel ilişkiye girilmemeli, ve çok eşli cinsel ilişkilerden kaçınılmalıdır.
Uçuklu bölge ile infekte halde iken temas etmektir. Bazı kişiler uçuklu bölgede ki kabukları kopararak ve ellerini başka kimselerin kullanmış olduğu eşyalara dokunarak yayılmasına neden olurlar. Özellikle genital uçukta temizlik sırasında ellere bulaşan virüs klozete, musluklara, tuvalet kağıdı, havlu gibi kişisel bakım malzemelerine ve buralardan da diğer insanlara kolayca aktarılır.
Kapı kolları, dolmuş, otobüs gibi herkesin tutuğu yerlerden, hamam, sauna, yüzme havuzu, spor salonu gibi toplu kullanım alanlarından, bardak çatal, havlu gibi kişisel kullanım malzemelerinden rahatlıkla diğer insanlara bulaşır.
Öpüşme ve yakın temas ta uçuğun bulaşma nedenlerinden biridir. Kişide gözle görülür bir uçuk olmasa bile taşıyıcılık durumu var ise tükürük yolu ile bir diğer insana bulaştırılması çok kolaydır.
Uçuk insan vücuduna yerleştikten sonra aktif hale gelmeyebilir. Ama bu durum bulaşmayı engellemez. Sıkıntı bu noktada başlar. Kimde virüs var kim de yok bunu tahmin etmek imkansız olduğundan uçuk bulaşmasını engellemenin en etkili yolu özellikle el temizliğinden ve kişisel hijyenden geçer. Uçuk aynı makinada yıkanan çamaşırlar nedeni ile de kolayca bulaşabildiğinden uçuk belirtileri başlar başlamaz hemen tedavi yöntemlerine geçilmelidir. Ve kişisel kullanım eşyaları ayrılmalıdır. Kişi sadece başkalarına değil kendi vücudundaki değişik bölgelere de dokunma yolu ile uçuk bulaştırabilmektedir.
